Naar aanleiding van het eerder gelegde contact door EFEx English Folk Expo in Manchester door Dutch Performing Arts en World Music Forum NL tijdens WOMEX 2018, is vanuit EFEx een voorstel gedaan om in de toekomst een aantal Nederlandse wereldmuziek showcases tijdens EFEx te presenteren. Ter oriëntatie hebben wij vanuit World Music Forum NL (Sonja Heimann en Stan Rijven) dit evenement bezocht.
De organisatie van het festival is zeer professioneel en zorgvuldig. De locaties voor de concerten waren aantrekkelijk en goed bereikbaar op loopafstand van elkaar.
Echter inhoudelijk richt het festival zich primair op traditionele westerse volksmuziek – specifieke Britse folk, roots en akoestische muziek. In totaal vonden zo’n 40 concerten plaats in drie dagen. Hoewel men blijkbaar de ambitie heeft om ook internationaler te opereren biedt het festival in de huidige vorm nagenoeg geen aansluiting met de sector wereldmuziek; d.w.z. met een focus op niet-westerse geënte muziek.
Dit jaar was Schotland het ‘partnerland’ – eveneens met traditionele volksmuziek en folk. De Schotse presentatie vond in een aparte zaal plaats, zowel de lokatie als het geluid bij het optreden lieten te wensen over. In het verleden zijn ook Denemarken en België partnerland geweest. Dit zijn landen met een levendiger ‘folk’-traditie dan wij in Nederland hebben.
De concerten werden goed bezocht door een voornamelijk wit, traditioneel georiënteerd (wat ouder) publiek. Manchester is echter een zeer multi-culturele stad en heeft zelfs een burgemeester van Pakistaanse afkomst. Hetgeen de nodige vragen oproept over de positionering en doelstellingen van het festival in deze tijd en omgeving.
Programma voor professionals
Naast een mentoring programma voor de artiesten en speeddates op de eerste dag, werd er op zaterdagochtend een trade-fair georganiseerd met zo’n 25 stands. Er was geen inhoudelijk conferentie-onderdeel, waardoor de inhoudelijke verdieping te wensen over liet.
In totaal waren er zo’n 160 delegates aanwezig, behalve uit de UK afkomstig uit Europa, een aantal ook uit Canada, VS en Azië. Interessant was dat de ‘scope’ van de delegates vaak ruimer was dan alleen ‘folk’ –waardoor we wel diverse nuttige internationale contacten hebben kunnen leggen welke deels ook tijdens WOMEX weer zijn opgepakt. Door de kleinschaligheid was er tijdens EFEx meer gelegenheid om wat diepgaandere gesprekken te voeren.
Conclusie
Tijdens het festival hebben we met diverse delegates gesprekken gevoerd over het programma en ook over de beleving van wat men onder ‘folk’ verstaat. In de praktijk blijkt er een sterke waterscheiding te bestaan tussen de ‘folk’-scene en de wereldmuziek scene. Hoewel de wereldmuziek scene veelomvattender is blijkt de folk scene meer te hangen op de eigen ‘westerse’- traditionele muziek.
Achteraf is tijdens WOMEX heb ik nog uitgebreid gesproken met festival organisator Tom Besford. Ook hij ziet bij nader inzien op dit moment inhoudelijk weinig aanknopingspunten met het Nederlandse aanbod aan Wereldmuziek voor EFEx. Wel werd hij door onze vragen geïnspireerd om de discussie tijdens EfEx te gaan voeren over de ontwikkeling van ‘folk’ richting de toekomst en connectie/integratie/verhouding tot nieuwe traditionele muziek afkomstig uit andere culturen, welke inmiddels ook deel uitmaakt van de het lokale muzieklandschap. Op dit moment wordt er op dit vlak nog geen inhoudelijke discussie nog gevoerd tijdens EFEx .
Al met al een interessante ervaring. EFEx is sowieso een nuttige plek gebleken om te netwerken met internationale muziekprofessionals. Vooralsnog is EFEx echter niet het aangewezen podium om Nederlandse wereldmuziek te presenteren.