Het Fonds Podiumkunsten krijgt van het kabinet 15 miljoen euro om te verdelen onder theatergezelschappen en muziekensembles die positief waren beoordeeld, maar waarvoor geen geld genoeg was. Ook komt er twee miljoen extra om te investeren in cultuur in de regio. Dat blijkt uit de uitgelekte Miljoenennota, die in het bezit is van NRC.

Het fonds verdeelde begin augustus 21 miljoen euro per jaar aan subsidie voor een periode van vier jaar (2012-2024) onder 78 instellingen. Onder de 78 waren er 33 nieuwkomers, die voor het eerst structureel subsidie van het fonds krijgen. Het fonds kwam 15,8 miljoen euro tekort om alle positief beoordeelden te honoreren en dat ging ten koste van 71 instellingen. Enkele kondigden reeds aan zichzelf op te heffen.

Het kabinet investeert alsnog (bijna) het benodigde bedrag. Vanuit de kunstensector was daar hevig voor gepleit. Eind augustus stuurden meer dan duizend podiumorganisaties en kunstenaars een brandbrief aan de leden van de Tweede Kamer en minister Van Engelshoven (OCW). Ook de gedeputeerden van de negen niet-Randstad-provincies schreven in een open brief dat ze ‘perplex’ stonden en stelden dat het publiek in de provincie ‘de dupe’ werd. De negen waarschuwden voor ‘onaanvaardbare witte vlekken’. Om die plekken aan te pakken komt nu speciaal extra geld: 2 miljoen voor cultuurarme regio’s in Friesland, Drenthe, Flevoland, Zeeland en Limburg.

Regionale spreiding was voor het Fonds Podiumkunsten geen criterium bij het beoordelen van de aanvragen. Dat leidde er mede toe dat van de elf aanvragen uit Oost-Nederland er nul door het fonds werden gehonoreerd, terwijl 54 procent van het geld ging naar Amsterdamse gezelschappen.

Ook onder de 71 die nu geld krijgen, zijn de meeste gesitueerd in de Randstad. Onder hen vele gewaarde culturele organisaties en performers: Orkater, Wende, Laura van Dolron, Hotel Modern, Maatschappij Discoridia, Jazz Orchestra of the Congresgebouw, Amsterdam Klezmer Band en Dood Paard (dat had aangekondigd zich op te heffen). Het is ook goed nieuws voor collectieven met jonge, talentvolle makers die de laatste jaren net hun naam hadden gevestigd, zoals Club Gewalt, Nineties Productions, Urland en Black Sheep Can Fly.

Van de 71 instellingen die nu alsnog geld krijgen, hebben er 23 als standplaats een gemeente buiten de Randstad. Dus is er goed nieuws voor onder meer (bij de grote instellingen), Theaterproductiehuis Zeelandia (Zeeland Nazomerfestival) en theatergroepen Suburbia en Vis à Vis (Almere), voor (bij de middelgrote instellingen) muziektheatergezelschap BOT (Arnhem, Theatergezelschap PeerGroup (Donderen) en Matzer Producties (Den Bosch) en voor (bij de kleinere instellingen) Kompanie Kistemaker (Arnhem), Jeugdtheatergoep Garage TDI (Assen) en ontwikkelplatform Het Geluid (Maastricht).

De vraag is wel nog hoe het Fonds het extra geld gaat verdelen. Het fonds hanteert een rangorde van volgorde waarin instellingen alsnog geld zouden krijgen. Aangezien het nieuwe budget voor 8 ton ontoereikend blijft, kunnen groepen onderaan de rangorde, zoals Het Geluid, alsnog buiten de boot vallen. Het alternatief is alle aanvragers net iets minder geven.

De regionale gezelschappen blijven in de minderheid. Dat heeft een reden: er wordt vanuit de regio minder aangevraagd. Een goed voorbeeld is Limburg, met drie aanvragen bij het Fonds Podiumkunsten, op 202 aanvragen uit het hele land.