Volgens minister Ingrid van Engelshoven (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) is het voorjaarsseizoen voor de culturele sector verloren. Dat vertelde zij dinsdag in gesprek met Platform Arbeidsmarkt Culturele en Creatieve Toekomst (ACCT). Ook gaf ze aan dat ze de omzetderving niet kan oplossen.
“Dit seizoen is voor de culturele sector helaas toch echt verloren”, aldus de minister. “Ik kijk met pijn in mijn hart naar de seizoensgidsen voor volgend jaar.” Volgens van Engelshoven is het niet mogelijk om de sterk seizoensgebonden activiteiten te verplaatsen naar de herfst.
Ook merkt ze op dat de omzetderving vele malen groter is dan dat opgelost kan worden. “Daar moeten we ook reëel in zijn”, zegt de minister. “Waar ik op mik, is de sector zo te ondersteunen dat als we weer naar het nieuwe normaal gaan, er zo snel mogelijk weer vraag ontstaat en de cultuurketen weer gaat werken.” Verder benoemde Van Engelshoven de culturele sector als ‘vitaal’.
Zzp’ers
Van Engelshoven ging daarnaast in op de verschillende maatregelen die door de overheid zijn getroffen. Zo noemde ze de maatregelen voor zzp’ers “geen vetpot en niet leuk als je daar onder valt”. De maatregelen die onder de regeling Tegemoetkoming Ondernemers Getroffen Sectoren COVID-19 (TOGS) acht zij voldoende om deze moeilijke tijd door te komen.
Creatieve Coalitie
Vanuit steeds meer hoeken luiden werkenden in de cultuursector de noodklok. Zo gaf de Creatieve Coalitie, een samenwerkingsverband van 36 beroepsverenigingen en vakbonden, een korte alarm-film vrij. Zij vinden dat goede steunhulp voor de door de coronacrisis getroffen culturele sector, in het bijzonder de zelfstandige kunstenaars en zzp’ers, vooralsnog uitblijft.
Haar oplossingen bieden geen soelaas tegen dreigende faillissementen van instellingen, bedrijven en zzp’ers.
Het noodplan van minister van Engelshoven zou ‘zeer teleurstellend’ zijn. “Haar oplossingen bieden geen soelaas tegen dreigende faillissementen van instellingen en bedrijven en het op grote schaal wegvallen van inkomen van kunstenaars en overige zzp’ers.” In de culturele sector werkt zo’n 60 procent op freelance basis.
Ook zouden de generieke regelingen voor de korte termijn, zoals bijvoorbeeld de TOZO- en de TOGS-regeling, heel veel zzp’ers buitensluiten vanwege voorwaarden die niet aansluiten bij de werkpraktijk binnen de kunst en cultuur.
“Er is vanuit de overheid in deze coronacrisis sprake van grote verschillen in de behandeling van werkenden. Bij een omzetdaling van ten minste 20% ontvangt de werkgever alleen een tegemoetkoming in de loonkosten van maximaal 90% naar rato van de omzetdaling (NOW regeling) voor werknemers. Zzp’ers worden daarentegen enkel gecompenseerd tot het bijstandsniveau, als ze aan de voorwaarden voor toelating kunnen voldoen, wat voor een grote groep niet het geval is. Er moet minimaal een ruimhartig vangnet komen, waartoe de Tweede Kamer ook oproept om te waarborgen dat er daadwerkelijk geen werkenden tussen wal en schip vallen.”
De schade gaat niet over drie maanden, maar over een veel langere periode.
Ook wordt er gedacht dat de sector op termijn meer schade zal ondervinden, omdat er sprake is van veel voorbereidend werk voor producties die later spelen. “De schade gaat niet over drie maanden, maar over een veel langere periode. Om na de crisis weer te kunnen opstarten is onverwijld handelen nodig en is er de noodzaak van herfinanciering om te voorkomen dat de sector implodeert. Het beleid van andere landen kan daarvoor als voorbeeld dienen”, aldus de Creatieve Coalitie.
De sector ziet een oplossing in een overbruggings- en garantiefonds dat zowel de liquiditeitsproblemen op korte termijn als de economische schade op middellange termijn kan opvangen, zowel voor freelancers als voor bedrijven en instellingen.
Het complete interview met de minister is hier terug te kijken.
